Temat: Problem z odbiorem fal radiowych w kamperze Fiat Ducato 2012  

Dzień dobry,
Uprzejmie proszę osoby które mają wiedzę w tym temacie o fachową podpowiedź co mam zrobić, aby usprawnić działanie.
Chciałbym zrobić prezent ojcu i spowodować, aby radio w jego kamperze wreszcie zaczęło normalnie grać bo obecnie gubi fale co kilka kilometrów i trzeba je od nowa stroić. Pomyślałem, że kupiłbym dwa komponenty z OLX z demontażu:

1. Radio z panelem (przy okazji podłączona zostałaby kamera cofania) - https://www.olx.pl/d/oferta/radio-na...5-IDSASnm.html
   (Opis: Oryginalna dotykowa-radio nawigacja montowana fabrycznie w samochodzie Fiat Ducato Citroen Jumper Peugeot Boxer logo Fiat. Nawigacja posiada Polskie menu, mape Europy w tym Polska oraz wyjście na kamerę cofania. Radio-nawigacja jest w bardzo dobrym stanie wizualnym w 100% sprawna technicznie z oryginalnym kodem który posiadam.)
2. Antena do lusterka (bo obecna pewnie zepsuta dlatego pewnie gubi fale) - https://www.olx.pl/d/oferta/antena-m...5-IDUPuwW.html
   (Opis: Antena multifunkcyjna, z demontażu z nowego lusterka, lewego. Produkt Oryginalny. Zastosowanie: Fiat Ducato 2006r.- / 2014r.- / 2021r. -)

Jeśli wymiana anteny nie dałaby rezultatu, to pomyślałem o wyminie całego modułu na ten z bluetooth - wtedy nowo zakupione radio łączyłbym z ojca telefonem na którym zainstalowałbym mu jakąś aplikację z wybraną stacją radiową i problem byłby rozwiązany. Przy okazji z tego co widzę w opisie radia pod wyświetlacz LCD można podłączyć obraz z kamery cofania - zatem byłoby świetnie, a w gratisie nawigację co byłoby idealne do podróży po Polsce.
nowe radio.jpg
Dzwoniłem po różnych firmach car-audio z informacją czy podłączą wyżej wskazane radio z demontażu z OLX to podały odpowiedzi typu:

• "nie zawsze działa",
• "raz działa, raz nie",
• "po wymianie licznik zaczyna mrugać i jeśli Panu to nie przeszkadza to będzie OK",
• "trzeba radio podłączyć do modułu CAN",
• "trzeba zrobić osiowanie PROXY",
• "wymienić centralkę Blue$Me".

Słysząc tyle dla mnie niezrozumiałych pojęć postanowiłem założyć tu konto i zapytać Was czy to rzeczywiście taki problem i czy ma sens wydawać 1000zł na radio z demontażu jak może ono nie działać? Jeśli zakup takiego radia miałby sens to czy jesteście w stanie polecić fachowca który ogarnąłby wymianę i konfigurację z okolic miast: Ostrołęka bądź Warszawa? Zależy mi tylko na tym, aby przez głośniki w czasie jazdy grało po prostu radio w aucie z sygnału z anteny (fale radiowe) bądź z telefonu (przez bluetooth).

Hej

Rozśmieszyły mnie stwierdzenia tych wszystkich 'fachowców' A najbardziej to: "po wymianie licznik zaczyna mrugać i jeśli Panu to nie przeszkadza to będzie OK"

Powinieneś publicznie podać namiary na nich, żeby inni ich unikali.

Wszystkie poza ostatnim odnoszą się do tego samego przypadku - jakim jest właśnie m.in. Ducato x250 (czyli model produkowany od 2006 do 2014 roku). Nowoczesne samochody to nie te same samochody, co wyjeżdżające kiedyś z Żerania czy Bielska 125p i 126p. Nie wystarczy podpiąć zasilania i głośników.

Ducato x250 i następny x290 są wyposażone w szynę CAN. Więc tak - nowe radio na 100% zostanie zauważone przez komputer w samochodzie i ten będzie sygnalizować potrzebę wykonania tzw. osiowania proxy w odpowiednim programie. Potrzebny jest MultiEcuScan i jakiś interfejs do połączenia laptopa z samochodem.

W moim mniemaniu fachowiec montujący zestawy audio powinien mieć taki sprzęt jeśli chce się brać za Ducato.

Zrobi to również każdy serwis FIATa (za kasę), czy wiele innych warsztatów. Można też samemu kupić sobie taki zestaw, jest to jednorazowy zakup i po kilku koniecznościach użycia jego koszt się zwróci. W tutejszym dziale download jest wersja programu do pobrania, ale nie wiem, czy można za jej pomocą przeprowadzić osiowanie.

Wiem, że tym MESem z forum nie da się zaprogramować kluczyka. Dlatego kupiłem oryginał i mam spokój.

Co do uszkodzenia... co to znaczy, że gubi fale co kilka kilometrów?

Rozstraja się (zmienia częstotliwość)? czy odbiera cały czas tę samą częstotliwość, ale nic już na niej nie nadaje? gubi pamięć (zapisane stacje)? to się dzieje tylko po wyłączeniu zapłonu, czy faktycznie nawet jeśli radio jest zasilane cały czas? są jakieś dodatkowe objawy? radio (wyświetlacz) nie gasnie?

Jeśli obecne radio jest takie samo, jak na zdjęciu pomiędzy fotelami, to ma RDS, więc obsługuje jego funkcje, REGional czy tam AlternativeFrequencies, które są odpowiedzialne za przestrajanie do innej częstotliwości tej samej rozgłośni, jeśli nadaje na innych częstotliwościach. Może warto sprawdzić, czy to jest włączone? Sprawdziłbym też podłączenie anteny do radia (czy nie wyskoczył kabel antenowy z gniazda) i w jakim stanie jest gniazdo antenowe w dachu i jego masę. Może tam brak kontaktu?

Nie mam stuprocentowej pewności czy radio z OLX, które podlinkowałeś jest do modelu Twojego Taty, czyli x250, czy nowszego x290. Google pokazuje tylko to, co wstawili sprzedawcy, więc może być różnie, bo często nie rozróżniają, co sprzedają...

Jeśli koniecznie chcesz wymieniać, to upewnij się, że będzie pasować do x250 z 2012 roku. Ja kupiłem chińskie radio na androidzie i wymieniam u siebie. Testowo podłączałem i działa, mam już też dopasowaną ramkę i w sumie chyba czekam tylko na alarm I tak, po wymianie radia będzie potrzebne osiowanie proxy. I niezależnie od tego, czy będziesz robić to sam, czy ktoś, to koniecznie zróbcie kopię zapasową starych ustawień. Może się przydać, jak coś się nie uda.

Na którymś z zagranicznych forów widziałem informację, że nie da się podłączyć nieoryginalnej kamery cofania do oryginalnego radia, ale nie wiem, ile w tym prawdy. I nie wiem, czy dotyczy wszystkich odbiorników, czy tylko niektórych.

Napisał Raffa

Hej

Co do uszkodzenia... co to znaczy, że gubi fale co kilka kilometrów?

Rozstraja się (zmienia częstotliwość)? czy odbiera cały czas tę samą częstotliwość, ale nic już na niej nie nadaje? gubi pamięć (zapisane stacje)? to się dzieje tylko po wyłączeniu zapłonu, czy faktycznie nawet jeśli radio jest zasilane cały czas? są jakieś dodatkowe objawy? radio (wyświetlacz) nie gasnie?

Bardzo Panu dziękuję, za tak precyzyjną odpowiedź.
Już wyjaśniam: Włączam silnik, ustawiam sobie radio (funkcja RDS jest włączona), znajduje jedną stację, działa, wyjeżdżam w trasę i nagle zaczyna szumieć i gubić sygnał (zniekształca dźwięk i szumi) ponownie muszę w radio kliknąć SCAN aby znalazł nową stację, gdy znajdzie, gra OK, ale po przejechaniu jakiegoś dystansu znowu gubi sygnał i zaczyna szumieć. I tak cała trasa to zabawa przyciskami wyszukiwania dobrej częstotliwości aby radio działało co nie ukrywam jest bardzo uciążliwe. Myślałem, że problem może leży po stronie anteny a dokładniej wzmacniacza?! (W moim aucie osobowym w tej samej lokalizacji radio działa perfekcyjnie i znajduje o wiele więcej stacji radiowych).

Jeśli ktoś z Was jest w stanie polecić w Ostrołęce bądź Warszawie rzetelny serwis który ogarnąłby "osiowanie proxy w odpowiednim programie" o której pisze Raffa to byłbym zobowiązany.

(Automat) Autor dopisał treść. Post został scalony.

Napisał Raffa

Hej

Nie mam stuprocentowej pewności czy radio z OLX, które podlinkowałeś jest do modelu Twojego Taty, czyli x250, czy nowszego x290. Google pokazuje tylko to, co wstawili sprzedawcy, więc może być różnie, bo często nie rozróżniają, co sprzedają...

Jeśli koniecznie chcesz wymieniać, to upewnij się, że będzie pasować do x250 z 2012 roku.

Dzięki Pana wskazówce znalazłem inne na OLX:
Pierwsze: które w opisie ma informacje: Fiat 250 FL VP2 ECE NAV no CD https://www.olx.pl/d/oferta/fiat-duc...pqd5AEAhhZAnMU
co widać na dołączonym obrazie niżej:
Radio-fiat-250.jpg

Drugie: które w opisie ma informacje: Fiat 250 VP2 EC: NAV https://www.olx.pl/d/oferta/radio-na...gCRASy0PgmTDGg
co widać na dołączonym obrazie niżej:
Radio-fiat-250-2.jpg

Oznaczania różnią się symbolami, zatem wg Pana które byłyby kompatybilne z kamperem Ducato 2012 roku?

Napisał Maciek-Kamper

Bardzo Panu dziękuję, za tak precyzyjną odpowiedź.
Już wyjaśniam: Włączam silnik, ustawiam sobie radio (funkcja RDS jest włączona), znajduje jedną stację, działa, wyjeżdżam w trasę i nagle zaczyna szumieć i gubić sygnał (zniekształca dźwięk i szumi) ponownie muszę w radio kliknąć SCAN aby znalazł nową stację, gdy znajdzie, gra OK, ale po przejechaniu jakiegoś dystansu znowu gubi sygnał i zaczyna szumieć. I tak cała trasa to zabawa przyciskami wyszukiwania dobrej częstotliwości aby radio działało co nie ukrywam jest bardzo uciążliwe. Myślałem, że problem może leży po stronie anteny a dokładniej wzmacniacza?! (W moim aucie osobowym w tej samej lokalizacji radio działa perfekcyjnie i znajduje o wiele więcej stacji radiowych).

Rafał jestem

To samo dzieje się z Radiem Zet i RMF FM? czy tylko z jakimiś lokalnymi stacjami? Zet i RMF FM mają dość mocne nadajniki i właśnie alternatywne częstotliwości, radio samo powinno przełączać się między innymi ich częstotliwościami. Przy założeniu, że funkcja AF jest w radio aktywna. Sam fakt, że RDS jest w odbiorniku i działa nie wystarczy. Trzeba aktywować funkcję AF. Powinny się takie literki wyświetlać na wyświetlaczu.

Ja bym postarał się znaleźć przyczynę tego gubienia stacji, bo jeśli masz coś nie tak z anteną czy jej przewodem, to zmiana samego radia może nie wystarczyć do rozwiązania problemu.

Na logikę radia z drugiego posta różnią się modelem samochodu, do którego są przeznaczone. Nie mam pewności, ale 250 FL sugeruje facelifting. Nie wiem, w którym roku, ale było odnowienie modelu (czyli właśnie facelifting), dostawczaki po FL mają inną kolorystykę dołu deski rozdzielczej, zmieniono też chyba wyświetlacz w zegarach i normę spalin w dieslach. Ale nie pamiętam w którym roku. No i znowu - w związku z tym, że samochód Twojego Taty jest kamperem może mieć inną deskę i wyświetlacz, niż modele dostawcze. Obstawiałbym, że do 2012 roku bardziej jednak 250 FL.

Ale znowu - 2012 rok to jest data produkcji kampera, może być tak, że zespół silnika i kabiny został przez fabrykę Sevel wypuszczony w 2011 a może nawet i w 2010 roku. I pytanie, kiedy był ten facelifting.

Jak mi podeślesz na priv VIN, to sprawdzę w katalogu ePER, czy są jakieś dane na temat tego samochodu. Ewentualnie możesz sam spróbować namierzyć działający link do ePERa i sam sprawdzić. Powinien być na forum.

Dziś albo jutro będę w garażu, to spojrzę na swoje zdemontowane radio, czy ma nad homologacją model 250 FL, czy 250. Mój samochód był wypuszczony z fabryki jako platforma (czyli też do zabudowy, aczkolwiek w mniejszym stopniu, niż Twojego Taty) i w dowodzie oraz ePERze ma wpisane różne lata: ePER pokazuje rok produkcji 2011, a w oryginalnym dowodzie miałem wpisany 2012. Znaczy to, że fabryka wypuściła samochód i wydała pierwotną homologację w 2011 roku (w moim przypadku 28 grudnia), a potem producent zabudowy dokonał zabudowy i wydał homologację wtórną już w 2012 roku.

Możesz też sam wyjąć radio z samochodu Twojego Taty (służą do tego odpowiednie narzędzia, które wsuwa się w okrągłe, symetrycznie rozmieszczone otwory na ścianie czołowej radia) i przeczytać, co ma na naklejce. Wg mnie to będzie najbardziej oddawało to, co jest w samochodzie i co będzie do niego pasować.

Obawiam się, że polecenia warsztatu tu nie dostaniesz, poza kilkoma, ale to właściciele polecają swoje usługi

Wystarczy każdy elektromechanik w okolicy, albo każdy warsztat, który zajmuje się car-audio. I posiada odpowiedni sprzęt.

Zadzwoń do kilku, zapytaj się, czy Ci zrobią osiowanie proxy w Ducato i za ile

Ja byłem do wczoraj w Wawie przez tydzień, chociaż nie Ducato, ale miałem przy sobie sprzęt...

Szukałem jeszcze instrukcji do radia, ale w oryginalnej instrukcji nie ma znalazłem nic na ten temat. Jest tylko jedno zdjęcie. Pewnie były oddzielne książeczki w zależności od tego, co w danym egzemplarzu było. Może warto poszukać w necie?

Napisał Raffa

Rafał jestem

To samo dzieje się z Radiem Zet i RMF FM? czy tylko z jakimiś lokalnymi stacjami? Zet i RMF FM mają dość mocne nadajniki i właśnie alternatywne częstotliwości, radio samo powinno przełączać się między innymi ich częstotliwościami. Przy założeniu, że funkcja AF jest w radio aktywna. Sam fakt, że RDS jest w odbiorniku i działa nie wystarczy. Trzeba aktywować funkcję AF. Powinny się takie literki wyświetlać na wyświetlaczu.

Ja bym postarał się znaleźć przyczynę tego gubienia stacji, bo jeśli masz coś nie tak z anteną czy jej przewodem, to zmiana samego radia może nie wystarczyć do rozwiązania problemu.

Właśnie tylko te stacje znajduje tj. Radio Zet, RMF FM i Maryja i od razu gubi zasięg (szumienie i zniekształcony głos) jak przejadę kilka kilometrów w trasie i wtedy od nowa zabawa ze strojeniem radia. Ale bardzo dobra wskazówka odnośnie RDS i AF - przekażę ojcu, że te dwie "ikonki" muszą być zapalone (włączone) i oczywiście antena do wymiany jeśli po włączeniu tych dwóch funkcji będzie dalej to samo.

Dzwonił facet od radia z OLX które podałem wyżej, i przekazał informację: "że na wymiar pasuje idealnie tylko zapytaj majstra od car-audio: Czy są gotowe adaptery, aby kostkę dwu-dinową ze starego radia wpiąć w szynę CAN w nowym radiu - czyli przejść na inną kostkę i podłączyć się do szyny CAN".

Zaczynam odnosić wrażenie, że wymiana radia podstawowego na bardziej rozbudowane to nie jest taka prosta sprawa, na allegro nie mogłem nigdzie znaleźć takich adapterów, pytałem firm które oferują tam różnego typu adaptery do sterowania radiem android z kierownicy - i nic takiego nie mają. Szukając adaptera "2-DIN - złącze do szyny CAN" opisanego wyżej natknąłem się na moduł Bluetooth do Fiata:

Radio-fiat-250-3.jpg

Opis z Allegro: Podłączenie:
1. Podłączamy sygnał do radia za pomocą złącza mini ISO 6pin.
2. Wpinamy się do źródła zasilania np. kostki ISO.
3. Przełączamy na tryb AUX w radiu.
Produkt bardzo energooszczędny. Prąd jaki jest pobierany w trakcie działania, jest znikomy. Moduł Bluetooth podłączony na stałe, będzie pamiętał ostatnio sparowany z nim telefon.

Wygooglowałem takie samo radio które jest w kamperze, spojrzałem na schemat złączy na naklejce (rysunek wyżej z prawej) i wygląda na to że jest tam złącze AUX i pod to złącze chyba będzie pasował ten adapter bluetooth (zdjęcie wyżej z lewej). Zatem jakbym kupił ten gadżet (koszt niewielki bo 60 PLN) to podłączałbym telefon ojca i puszczał radio z telefonu - dobrze myślę czy jest jakiś haczyk?!

Jeśli nawet na stacjach z najsilniejszymi nadajnikami gubi sygnał, to wg mnie jest odpięta, albo uszkodzona antena.

Jeśli chcesz się w to wszystko bawić sam, to zacznij od kupienia zestawu do wypięcia radia:

https://allegro.pl/oferta/klucze-wyj...ult-9225279543

Są też komplety do różnych samochodów, np. taki: https://allegro.pl/oferta/zestaw-klu...ji-13859745036

To pozwoli Ci wyjąć radio z deski i sprawdzić podłączenie anteny. Może być odpięta, może być zaśniedziała. Poza tym tak jak pisałem wcześniej, trzeba sprawdzić podstawę samej anteny i jej mocowanie i zmasowanie do dachu. Nie wiem, gdzie jest w Waszym kamperze, nie kojarzę jak to jest rozwiązane w półintegrach - jeśli nie na blaszanej części karoserii, to musi być pociągnięty kabel masujący do nadwozia - i wtedy należy też sprawdzić jego drugi koniec.

U mnie wygląda to tak po wyciągnięciu radia:

2023-07-04 14.14.11.jpg
2023-07-04 14.14.20.jpg
Na pierwszym zdjęciu jest wpięty adapter antenowy, ale nie pamiętam, czy on pochodzi z oryginalnej instalacji, czy był potrzebny do nowego radia. Na drugim jest oryginalna wtyczka na kablu w samochodzie.

Przy zamianie radia fabrycznego na inne fabryczne żadne dodatkowe przejściówki do podłączenia do CAN nie są potrzebne. Radio, które macie w samochodzie jest podłączone do CAN i widziane przez komputer body (czyli karoserii). Kolejny raz 'fachowiec' nie wie, co sprzedaje i nie wie, co mówi / pisze. Nie, żeby mnie to dziwiło. Po prostu mnie to wkurza

Pod tym względem zamiana radia nie będzie stanowić żadnego problemu. Natomiast radio ma nowe funkcje - które być może będzie trzeba uaktywnić, wg tego wątku (co prawda odnoszącego się do Tipo) samo osiowanie proxy do tego nie wystarczy: https://fiatklubpolska.pl/radio-i-na...5-navi-34120/2 Ale skoro tam pomógł moderator, to może warto i teraz jego zapytać

Moduł bluetooth powinien ułatwić korzystanie z radia w połączeniu z telefonem - jednak w tym podlinkowanym przez Ciebie module będzie trzeba wydłubać końcówki z żółtej wtyczki (do tego może się przydać specjalne narzędzie, które wsuwa się pod piny i odpina zabezpieczenie, by je bezpiecznie wysunąć) i wsadzić je w odpowiednie miejsca w większej wtyczce, którą macie w instalacji w samochodzie:

2023-07-04 14.13.54.jpg

Dwa luźne przewody z adaptera będzie trzeba podłączyć do zasilania (+12 V i masy) na którejś z wiązek radia, żeby adapter miał prąd i mógł działać. Trzeba zapytać się tego sprzedającego, czy może to być podłączone po stacyjce, bo w kamperze, który nie jeździ codziennie nie warto podłączać czegokolwiek na stałe do akumulatora, bo jedyne, co będzie robiło, to szybciej rozładowywało akumulator. I nie można wierzyć w zapewnienia, że zużywa mało prądu. Ma nadajnik i odbiornik na fale radiowe, musi trochę prądu brać. Ale oczywiście może tak być, że ten adapter nie jest przystosowany do pozostawania bez zasilania przez dłuższy czas, bo straci pamięć i potem będzie niezdatny do używku...

Napisał Raffa

Jeśli nawet na stacjach z najsilniejszymi nadajnikami gubi sygnał, to wg mnie jest odpięta, albo uszkodzona antena.

Jeśli chcesz się w to wszystko bawić sam, to zacznij od kupienia zestawu do wypięcia radia:

Dobry trop. Jest to kamper zatem wystającej anteny na masce nie mam, dlatego pewnie w grę wchodzi tylko zintegrowana antena, która gdzieś jest podłączona. Szukałem w Internecie i jedyne co znalazłem to aukcja na OLX i Allegro: https://allegro.pl/oferta/antena-mul...06-13792380926 z poniższą anteną

Antena-multifunkcyjna.jpg

Opis: Antena multifunkcyjna, z demontażu z nowego lusterka, lewego.
Zastosowanie:
- Fiat Ducato 2006r.- / 2014r.- / 2021r.-
- Citroen Jumper 2006r.- / 2014r.- / 2021r.-
- Peugeot Boxer 2006r.- / 2014r.- / 2021r.-
Produkt Oryginalny. Stan techniczny: Przedmiot jest fabrycznie NOWY w idealnym stanie zapakowany - nieużywany, nieuszkodzony i niezniszczony.

Po wygięciu druta (anteny) od zielonej kostki (która pewnie jest wzmacniaczem) domniemywam, że to kształt który mieści się w lusterku. Tylko mam do Was pytanie:

W opisie Allegro antena powinna pasować do radia Fiata Ducato z 2012 roku tylko sądząc po złączach na antenie (zdjęcie z lewej) i złączami na panelu tylnym mojego radia (zdjęcie z prawej) nie bardzo widzę jak mam któryś przewód z tej anteny "wetknąć" do gniazda antenowego?!

Z tego, co mówi ePER macie w samochodzie antenę zintegrowaną, a nie multifunkcyjną:

INTEGRATED ANTENNA Yes (5A0)

Po numerze części FIATa z podlinkowanej przez Ciebie oferty wyszukałem w ePERze takie coś:

Antena 54Q.JPG

Wykrzyknik przed numerem opcji (w Waszym przypadku 5A0) oznacza, że jej nie ma. Wg mnie ta antena nie będzie pasować do Waszego samochodu. Ale to oczywiście są wnioski z analizowania ePERu i listy wyposażenia samochodu. EDIT: powinna pasować, ale nie jest to część, która w Waszym samochodzie została zainstalowana w fabryce. Ma dużo więcej funkcji.

Obstawiam, że antena multifunkcyjna obejmuje nie tylko radio analogowe, ale też GPS, DAB+ i być może też GSM. Nie wiem, co tam było pakowane w wysokich opcjach wyposażenia samochodu.

Zielona płytka na podlinkowanej ofercie nie jest wg mnie wzmacniaczem. To jest antena sama w sobie. Z tyłu czarnej podstawki z otworami do montażu w lusterku wychodzi do góry grubszy przewód (z kolorem czerwonym albo pomarańczowym) i to jest właściwa antena radiowa. Z kolei patrząc na wiązkę: pomarańczowa wtyczka najbardziej z prawej strony jest wtyczką do anteny radia analogowego. Od niej musi lecieć przewód do końca kabla ze złączem antenowym z tyłu radia. Pozostałe wtyczki obsługują inne standardy. I musiałbyś mieć z lusterka odpowiednią wiązką poprowadzone przewody do deski rozdzielczej. Na oko pierwsza wtyczka z lewej jest do silnika lusterek, jest też tam oprawka do żarówki kierunkowskazu (piąta od prawej). Kolejna w lewo wygląda jak złączka czujnika temperatury.

Trzebaby spróbować poszukać na tym skrinie z ePERa, albo w samym ePERze numeru części do opcji z anteną zintegrowaną. Albo poszukaj po takim haśle na allegro. Teoretycznie możesz też kupić tę antenę z aukcji i podłączyć tylko to, z czego korzystasz. A reszta niech sobie wisi.

Z drugiej strony antena do radia analogowego to tylko zwykły przewód. No i masa.

EDIT: Patrząc na to zdjęcie z podlinkowanej oferty, sprawdziłbym czy ten kabel, który jest anteną radia analogowego u Was w samochodzie nie urwał się od tej podstawki. I w jakim stanie jest to masowe oczko... I tak jak pisałem wcześniej, sprawdziłbym też z tyłu radia. Nie wiem, czy wymienianie wszystkich elementów po kolei jest rozwiązaniem problemu...